خرگوش ها همواره به عنوان یکی از گزینه‌های افراد برای نگهداری پت در منزل بوده‌اند. ظاهری زیبا و دل‌فریب، بازیگوشی و جذابیت خاص این حیوان و نیز رنگ‌های چشم‌نواز پوست، همگی باعث شده‌اند که هر خانواده‌ای دوست داشته باشد حداقل یکبار لذت نگهداری از این حیوان را بچشد.
پیش از انتخاب خرگوش به عنوان حیوان خانگی، خوب است بدانید خرگوش‌ها حیواناتی نیستند که بتوانید با مراقبت و توجه کم از آن‌ها نگهداری کنید.
خرگوش ها بسیار حساس بوده و به مراقبت بسیار زیادی نیاز دارند. خرگوش ها از لحاظ روحی حساس هستند و شاید بتوان گفت اگر احساس کنند همچون دیگر اعضای خانواده با آن‌ها برخورد نمی‌شود، ممکن است دچار افسردگی شوند.
در کنار تمام حساسیت‌های نگهداری از خرگوش ها در منزل همچون انتخاب نوع قفس و ظرف غذا، میزان غذایی که در طول روز باید مصرف کند، نحوه انتخاب سبد مخصوص، انتخاب اسباب‌بازی و…، نیاز است تا پیش از تهیه خرگوش از فروشگاه اینترنتی حیوانات خانگی و یا مراکز نگهداری حیوانات، با بیماریهای شایع در خرگوش ها و نیز علائم بیماری در خرگوش ها آشنا شوید.
انواع بیماریهای شایع در خرگوش ها
همانطور که گفته شد، خرگوش ها بسیار حیوانات حساس و زودرنجی هستند و ممکن است به راحتی به بیماری دچار شوند. خواه بیماریهای روحی باشد یا جسمی.
مطالعه بیشتر: آموزش نگهداری صحیح از خرگوش
در این بین، بهتر است با اطلاع از علائم بیماری در خرگوش ها، بیماریهای شایع در خرگوش ها را تشخیص داده و هرچه زودتر نسبت به درمان آن اقدام کنید، اهم این بیماری‌ها به شرح زیر هستند:
بیماری ویروسی هموراژیک (VHD) خرگوش
این بیماری، بیماری حاد و بسیار مسری است. این بیماری ممکن است ظرف مدت 24 تا 72 ساعت باعث مرگ خرگوش شود.
معمولا نوزادهای 2 ماهه در برابر این بیماری مقاوم هستند و عمده خطر متوجه خرگوش‌های باردار است. معمولا این بیماری علائمی ندارد، اما در صورتی که دوره بیماری بیش از 72 ساعت باشد، با علائمی همچون تنگی نفس و پرخونی همراه است.
متاسفانه بیش از 80 درصد مبتلایان به این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.
انتقال این ویروس از طریق ذرات معلق و سایر ترشحات حیوانی صورت می‌گیرد؛ اما غیر از عامل حیوانی، وسایل موجود در محل زندگی و انسان‌ها نیز ممکن است باعث انتقال این بیماری به خرگوش شود.
با اطلاع از علائم بیماری در خرگوش ها می‌توان از پیشرفت بیماری و مرگ حیوان جلوگیری کرد، اما این نوع بیماری خاص، نیازمند مراقبت در محیط زندگی و اجسام و وسایلی است که خرگوش با آن‌ها ارتباط دارد.
کوکسیدیوز در خرگوش ها
یکی دیگر از بیماریهای شایع در خرگوش ها، بیماری کوکسیدیوز (Coccidiosis) می‌باشد. عامل ایجاد این بیماری یک انگل داخلی و میکروسکوپی است. به طور معمول این انگل در مدفوع خرگوش ها وجود دارد و به راحتی ممکن است از خرگوش به خرگوش دیگر منتقل شود.
از علائم این بیماری می‌توان به ضعف شدید، زردی و اسهال مداوم اشاره کرد. اگرچه کوکسیدوز از بیماریهای شایع در خرگوش ها به شمار می‌رود، ولی باید توجه داشت که از بیماریهای جدی کبدی است.
در صورت عدم توجه و شروع روند درمان به موقع، خرگوش دچار کاهش وزن می‌شود ولی به علت بزرگ شدن کبد حیوان، این کاهش وزن محسوس نیست.
در صورت عدم رسیدگی به موقع، ممکن است حیوان به علت خستگی و ضعف شدید، جان خود را از دست بدهد.
اگر خرگوش شما علائم این بیماری را دارد، در اولین گام او را از بقیه خرگوش‌ها جدا کرده (اگر چندین خرگوش دارید) و سریعا به دامپزشک مراجعه کنید.
بیماری میکسوماتوز (Myxomatasis) در خرگوش
یکی دیگر از بیماریهای شایع در خرگوش ها، بیماری میکسوماتوز می‌باشد. از رایج‌ترین روش‌های انتقال این بیماری کک‌ها، ذرات معلق و بندپایان می‌باشد.
معمولا خرگوش‌های آزمایشگاهی نسبت به این بیماری آسیب‌پذیری بسیار بالایی دارند. در موارد حاد این بیماری، خرگوش ظرف مدت یک هفته تلف می‌شود.
در طول دوران بیماری، چشم‌ها حالت بی‌حالی داشته و تورم در اطراف دهان، سوراخ‌های بینی و مقعد دیده می‌شود.
همچنین، ممکن است پس از گذشت ده روز از شروع این بیماری، تورم چرکی در اطراف پلک و نیز التهاب در قاعده گوش دیده شود.
روش پیشگیری خاصی از این بیماری نیست. در برخی مناطق که حشرات بیشتری زندگی می‌کنند، احتمال ابتلا خرگوش به این بیماری بیشتر است.
بهتر است خرگوش‌های تازه‌وارد را تا مدتی (حداقل دو هفته) به دور از حشرات نگهداری کرد. همچنین، برای مقاومت بدن خرگوش نسبت به بیماری، می‌توان از واکسنی که حدود 9 ماه ایمنی دارد، استفاده نمود.
یبوست و اسهال خرگوش
برخی از علائم بیماری در خرگوش ها کاملا مشترک هستند. برای مثال، مشکلات گوارشی از علائم بیماری در خرگوش هایی است که به بیماری کوکسیدوز مبتلا هستند؛ اما لزوما وجود اسهال و یبوست در حیوان، دلیل بر کوسیدوز و یا دیگر بیماری‌ها نیست.
ممکن است یبوست به علت تغییر در رژیم غذایی حیوان به وجود بیاید. بهتر است در این شرایط، با افزایش میزان سبزیجات در رژیم غذایی، به بهبود اوضاع کمک کنید.
برای درمان اسهال نیز بهتر است حداقل به مدت 24 ساعت، از دادن سبزیجات به خرگوش خودداری نمایید. در این مدت، آب و یونجه می‌تواند جایگزین خوبی باشد.
در صورتی که نهایتا ظرف 48 ساعت بهبودی به دست نیامد، ممکن است نشان از بروز بیماری جدی‌تر باشد، در این شرایط بهتر است سریعا به دامپزشک خود مراجعه کنید.
بیماری تایزر (Tyzzer)
این بیماری توسط Bacillus piliformis در بسیاری از حیوانات همچون خرگوش، همستر، گربه و… ایجاد می‌شود. این بیماری از بیماریهای شایع در خرگوش ها به شمار می‌رود.
متاسفانه، این بیماری می‌تواند ظرف 48 ساعت باعث مرگ حیوان خانگی شود. از علائم این بیماری اسهال آبکی و بی‌حالی حیوان است. معمولا نوزادهای خرگوش ممکن است همگی درگیر این بیماری شوند.
معمولا درمان خاصی برای این بیماری وجود ندارد؛ چرا که عمده مشکلات در جرم داخلی سلولی رخ می‌دهد و ظرف مدت کوتاهی باعث تلف شدن حیوان می‌شود.
مشکلات تنفسی در خرگوش ها
مشکلات تنفسی در خرگوش ها معمولا خود را به شکل سرماخوردگی انسان‌ها نشان می‌دهد و ممکن است در صورت عدم توجه، باعث بروز ذات‌الریه در حیوان شود.
نام دیگر این بیماری Snuffle است. معمولا خرگوش‌هایی که به این بیماری دچارند، علائمی همچون عطسه و ترشحات بینی دارند.
در شرایطی که بیماری پیشرفت کرده است، ترشحات بینی خرگوش غلیظتر و زردتر می‌شوند. به طور معمول، اگر خرگوش بدن مقاومی داشته باشد، با نگهداری خرگوش در جای خشک و گرم، بیماری بهبود پیدا می‌کند.
در موارد شدیدتر بیماری، به تشخیص دامپزشک ممکن است از پنی‌سیلین نیز برای درمان استفاده شود.
تخم‌گذاری حیوانات موذی در بدن خرگوش
معمولا این مشکل در فصل تابستان به وجود می‌آید. در این فصل، حیوانات موذی در پوست کثیف زیر دم خرگوش تخم‌گذاری می‌کنند.
این تخم‌ها ظرف مدت یک تا دو روز به کرم حشره تبدیل می‌شوند. در صورت نفوذ این کرم‌ها به بدن خرگوش، ممکن است خرگوش تلف شود.
توصیه می‌کنیم در فصل تابستان حتما قفس و محل نگهداری خرگوش خود را عاری از هر گونه حشره و در پاکیزگی کامل قرار دهید.
در صورت بروز این بیماری، سریعا با دامپزشک خود تماس بگیرید؛ چرا که در صورت عدم دفع سریع کرم‌ها و کنترل شرایط، مرگ خرگوش حتمی است.
به عنوان اقدام اولیه، می‌توانید از حمام آب خنک برای تسکین خرگوش استفاده نموده و کرم‌ها را تا جاییکه امکان دارد، از بدنش جدا کنید.
عفونت چشم های خرگوش
خرگوش های خانگی به شدت در معرض عفونت چشم هستند. تماس مداوم چشم‌ها با گرد و غبار و هر چیزی که مجاری اشک را تحریک کند، ممکن است باعث بروز این بیماری شود.
معمولا در صورت ابتلای خرگوش به این بیماری توصیه می‌شود که چشمان خرگوش توسط دامپزشک شستشو شوند.
بهتر است برای جلوگیری از بروز این مشکل و آزار حیوان، محیط زندگی خرگوش خود را همواره پاکیزه نگهداری کنید.
گلوله‌های توپی مو در معده خرگوش ها
این بیماری که با مشاهده گلوله‌های مو در معده خرگوش بروز می‌کند، بیشتر یک بیماری ثانویه است. معمولا خرگوش ها برای نظافت، خود را می‌لیسند، همین امر باعث می‌شود تا مو وارد بدن آن‌ها شود.
در صورتی که به هر دلیلی، حرکت دستگاه گوارش کند شود، ممکن است گلوله‌های مو در بدن آن‌ها شکل بگیرد.
عوامل استرس‌زا همچون زایمان، قفس کوچک و… نیز ممکن است باعث تشدید این بیماری شوند.
معمولا خرگوش‌هایی که به این بیماری دچارند، به بی‌اشتهایی، کاهش مصرف آب، کاهش شدید وزن و افسردگی نیز مبتلا می‌شوند. همچنین، شادابی و بازیگوشی خرگوش به شدت کم می‌شود.
توصیه می‌کنیم در صورتی که هر کدام از علائم بالا را در خرگوش خود دیدید، سریعا به دامپزشک مراجعه کنید.
دامپزشک در صورت شک به وجود گلوله مویی در سیستم گوارش، از رادیوگرافی استفاده می‌کند و پس از آن، روش درمانی را انتخاب می‌کند.
آنتروتوکسمی (Pulpy Kidney)
این بیماری معمولا به‌صورت اسهال آبکی ناگهانی دیده می‌شود و معمولا خرگوش‌های 1 تا 2 ماهه را درگیر می‌کند. متاسفانه این بیماری می‌تواند ظرف مدت کوتاهی جان خرگوش را بگیرد.
برای جلوگیری از بروز این مشکل بهتر است از غذای مناسب باکیفیت بالا و دارای مقادیر مناسب فیبر استفاده کنید.
بهتر است اجازه دهید بچه خرگوش ها زود از شیر گرفته نشوند. معمولا این بیماری با آنتی‌بیوتیک قابل درمان نیست!
کوچولوهای دوست داشتنی ولی حساس!
نگهداری از خرگوش ها حساسیت بسیار بالایی دارد. بهتر است برای تامین وسایل مورد نیاز برای نگهداری از آن‌ها، به پت شاپ خرگوش یا فروشگاه اینترنتی لوازم حیوانات خانگی شناخته‌شده و پت‌شاپ‌های مطرح که در اپلیکیشن پتیا موجودند، مراجعه کنید.
فراموش نکنید، در صورت تغذیه مناسب و شرایط نگهداری مطلوب، خرگوش ها می‌توانند دوست چندین ساله شما باشند.
برای مطالعه مقالات بیشتر در رابطه با نگهداری از خرگوش ها و دیگر حیوانات، همین الان به وبلاگ پتیا مراجعه نمایید.