سرطان در حیوانات خانگی از بیماریهای خطرناک و نگرانکنندهای است که گریبانگیر صاحبان حیوانات خانگی خواهد شد. سرطان در حیوانات خانگی، بیماری جدیدی نیست؛ این موضوع به خصوص در مورد انسان، از سالیان بسیار دور وجود داشته است.
پزشکان بیشتر از ۲۰۰۰ سال پیش، از وجود سرطان در بدن انسان آگاه بودهاند. از این رو، محققان توانستهاند به طور متوالی، چندین نسل سرطان را در انسان بررسی نمایند.
در طول صد سال گذشته، پیشرفتهای قابل ملاحظهای در درک شیوع و گسترش سرطان در انسانها حاصل شده است.
در نتیجه، بیشتر این دانش، برای پزشکان در مورد اطلاع و کسب علم درباره سرطان در حیوانات خانگی مفید بوده است.
با فروشگاه اینترنتی حیوانات خانگی پتیا همراه باشید تا در خصوص سرطان در حیوانات خانگی، راههای پیشگیری، پت درمانی، وظایف کلینیک سرطان حیوانات و شیمی درمانی حیوانات خانگی بیشتر بدانیم.
تشابهات سرطان در انسان و حیوان؛ نتیجه سالهای تحقیق!
گفتیم که تشابهات بسیاری در مورد وجود سرطان در حیوانات خانگی و انسان موجود است. در نتیجه، تمام پیشرفتهایی که انسان درباره سرطان و درمان آن در انسان داشته، به مشابهت آن در مورد سرطان در حیوانات خانگی نیز پیادهسازی شده است.
به عنوان مثال، پستاندارن، سیستم تقسیم مولکولی بسیار مشابهای با یکدیگر دارند. این موضوع، حداقل در مورد بسیاری از گونههای مشابه یکسان است.
مثلاً، تقسیم سلولی و مولکولی در انسان و شامپانزه تا حد زیادی به هم شباهت دارند. در نتیجه این موضوع میتوان گفت که تعمیم دادن مسائل مرتبط با سرطان در انسان و سرطان در حیوانات خانگی، نه تنها کار عبث و بیهودهای نیست، بلکه کاملاً منطقی و از روی آگاهی خواهد بود.
برخی از سرطان هایی که خود به خود در بدن حیوانات ایجاد میشوند، تشابه بیشتری به سرطانهای انسانی دارند.
از جمله رایجترین این موارد میتوان به سرطان پستان، به عنوان یکی از رایجترین نوع سرطان در حیوانات خانگی اشاره کرد.
البته و متاسفانه، محققان و دامپزشکان در مورد برخی از انواع خاص سرطان در حیوانات خانگی، اطلاعات کمتری در دسترس دارند؛ زیرا تحقیقات و آزمایشات کمتری در مورد نوع بدخیم سرطان در حیوانات خانگی انجام شده و شواهد به مراتب کمتری در دسترس است.
رابطه افزایش سن حیوانات و احتمال ابتلا به سرطان!
این موضوع که آیا افزایش سن حیوان میتواند به عنوان یکی از عوامل اصلی برای مبتلا شدن حیوانات به سرطان مطرح شود یا خیر، همچنان در حیطههای ابهام به سر میبرد.
بسیاری از دامپزشکان و صاحبان حیوانات خانگی مشاهده کردهاند که حیوانات اهلی در مراحل آخر زندگی خود، بیشتر به انواع مختلف سرطان مبتلا میشوند.
محققان همچنان، وجود رابطهای مستقیم و دقیق بین افزایش سن و رشد سرطان در حیوانات خانگی اهلی را درک نکردهاند.
یکی از دلایلی که در این مورد قابل بحث است، کاهش سطح ایمنی بدن در سنین بالاتر میباشد که باعث ایجاد جهش در سلولها و تشکیل سلولهای سرطانی میگردد.
این یکی از دلایل بوده اما همه آن نیست. به همین جهت، نمیتوان گفت که بالا رفتن سن حیوانات، آنان را به طور قطع، در معرض بروز انواع مختلف سرطان قرار میدهد.
عوامل بروز سرطان در انسان و حیوانات خانگی کدامند؟
مطابق با تحقیقات گستردهای که در خصوص دلایل، علل و عوامل بروز سرطان در بدن انجام شده، میدانیم که سرطان، فرآیندی پیچیده است که احتمال دارد تحت تاثیر عوامل وراثتی، محیطی و تغذیهای ایجاد شود.
این موضوع هم در انسانها و هم در حیوانات مصادیق فراوانی را تا کنون به خود دیده است. در کل، باید گفت که سرطان، نام یک بیماری دقیق و مشخص نیست. سرطان، در واقع، به مجموعهای از بیماریها گفته میشود که در نتیجه تکثیر مهارنشده سلولهای بدن پدید میآید.
اینکه این اتفاق در بدن انسان و حیوانات خانگی و اهلی به چه دلیل صورت میگیرد، موضوعی است که همچنان در جوامع پزشکی مورد بحث و تحقیق میباشد.
در ادامه این مقاله از فروشگاه اینترنتی لوازم حیوانات خانگی به بررسی چند مورد از عواملی که نقشی مهم در ایجاد سرطان دارند میپردازیم.
-
عوامل وراثتی و ژنتیکی
عوامل وراثتی، ژنتیک و سابقه خانوادگی، از مهمترین عواملی هستند که احتمالاً مهمترین نقش را در ایجاد سرطان در بدن انسان و حیوانات خانگی و اهلی دارند.
آمارهای مربوط به سرطانهای حیوانات از این ایده که عوامل خطرناک ارثی در بروز سرطان در حیوانات خانگی نقش دارند، حمایت کردهاند.
به عنوان مثال، در میان سگ هایی با نژادهای Bernese، Boxers و Golden Retrievers (بخوانید: معرفی گلدن رتریور محبوب) و نیز نژادهایی همچون Rottweiler و Mountain Dogs، آمار ابتلا به سرطان در مقایسه با دیگر نژادها، بسیار بیشتر است.
این موضوع نشان میدهد که ويژگیهای ژنتیکی و عوامل موروثی، نقش آنها در ایجاد سرطان و احتمال بالاتر ابتلا به آن را نباید و نمیشود که نادیده گرفت. افزایش خطر سرطان که برخی از نژادهای خاص حیوانات خانگی با آن روبرو هستند، ممکن است توسط ترکیبی از ژنها یا توسط یک ژن خاص در آنها ایجاد شود.
برای درک و علم بیشتر به نقش عوامل ژنتیکی در ایجاد سرطان، لازم است که همچنان تحقیقات بسیاری انجام شود. با این وجود، لازم است که برای تشخیص سرطان در نژادهای مستعد، در بازههای زمانی مشخص اقداماتی صورت گیرد.
مراجعه به کلینیک سرطان حیوانات و در صورت تشخیص، شیمی درمانی حیوانات خانگی میتواند باعث بهبود سریعتر حیوان گردد.
-
عوامل و فاکتورهای محیطی
تحقیقاتی که در خصوص عوامل سرطان زا در انسان انجام شده، نشان میدهد که اکثریت سرطانهای انسانی میتوانند به عوامل خطرساز موجود در محیط یا رژیمهای غذایی مربوط شوند.
به احتمال بسیار، همین عوامل خطرساز در ایجاد سرطان در حیوانات نیز نقش بسزا و عمدهای دارند. از آنجا که حیوانات خانگی در محیطی مشابه با صاحبان خود زندگی میکنند، بیشتر در معرض عواملی هستند که باعث ایجاد سرطان در انسان میشود.
قرار گرفتن حیوانات خانگی در محیطهایی مشابه با انسانها باعث شده که بسیاری از خطرات زیست محیطی مشابه در آنها به وجود آید.
این عوامل که در ادامه به مرور برخی از مهمترین آنها میپردازیم، عواملی هستند که به طور مشترک هم برای انسان و هم برای حیوان میتواند باعث بروز سرطان گردد.
رعایت رژیم غذایی مناسب برای سگ ها میتواند تا حد زیاد آنها را از این مساله مصون نگه دارد.
مواد سرطان زایی که ممکن است به طور مستقیم به توسعه سرطان در حیوانات خانگی کمک کند، شامل موارد زیر میباشند:
- اشعه ماوراء بنفش خورشید (قرارگیری طولانی مدت در معرض نور آفتاب)
- دود تنباکو، دخانیات و مواد آلاینده محیطی
- سموم کشاورزی، حشرهکشها و مواد دفع آفات
- آلودگیهای هوایی که شامل وجود موادی همچون نیکل، اورانیوم، بنزن، رادون و… در محیط میشوند.
- مواد نگهدارنده غذایی و خوراکیهای مصنوعی
-
افزایش سن حیوانات
هر چند که از دلایل دقیق بروز سرطان در حیوان و انسان اطلاع دقیقی در دست نیست، اما به احتمال زیاد، افزایش سن و تضعیف سیستم ایمنی بدن یکی از دلایل مهم در بروز سرطان میباشد.
از آنجا که سلولهای سالم به طور مداوم تقسیم و تولید میشوند، متخصصان سرطان و شیمی درمانی حیوانات خانگی حدس میزنند که با افزایش سن، احتمال تقسیم غلط سلول و جهش سلولی بیشتر میشود.
چنین جهشهایی به نوبه خود میتواند منجر به بروز سرطان گردد.
همچنین، هر چه یک حیوان بیشتر عمر میکند، به طور بالقوه بیشتر در معرض مواد سرطانزا و آلایندههای محیطی که به آنها اشاره کردیم، قرار میگیرد.
بنابراین، احتمال اینکه تاثیر آلایندههای محیطی و عوامل مرتبط با آن، در ترکیب با افزایش سن و پیری حیوان با هم ترکیب شوند، بسیار بیشتر شده و حیوان را بیش از پیش در معرض ابتلا به سرطانهای مختلف قرار میدهد.
نکته مهمی که وجود دارد، این است که شیمی درمانی حیوانات خانگی در سنین بالا، با خطرات و ریسکهای بیشتری نیز روبرو خواهد بود.
-
ویروسها و سایر عوامل شناخته شده
محققان دامپزشکی، علل برخی از سرطان های خاص در حیوانات خانگی را شناسایی کردهاند. تقریباً همه گونههای اهلی حیوانات دچار کارسینوم سلولی میشوند.
این عارضه، نوعی نئوپلاسم بدخیم است که در سلولهای سطحی پوست ایجاد میشود. هر چند که دانشمندان همچنان موفق به کشف علت دقیق این نوع از سرطان نشدهاند.
ویروس ها از علل شناختهشده برخی از سرطان در حیوانات خانگی است. به عنوان مثال، ویروس لوسمی گربهسانان یکی از علل عمده مرگ در گربه هاست.
۳۰ درصد از گربه ها به طور مداوم مبتلا به این ویروس میشوند. همچنین، نوعی از نئوپلازی خوشخیم تشکیلدهنده زگیل دهانی که عمدتاً در سگ های جوان ایجاد میشود، به علت وجود نوعی ویروس در بدن میباشد.
برخی دیگر از سرطان ها نیز بواسطه عوامل جنسی منتقل میشوند. سرطان دستگاه تناسلی سگ ها معروف به تومور وریدی، قابل انتقال در بین سگ ها در حین رابطه جنسی است.
سلولهای سرطانی در هنگام تماس جنسی بین حیوان سالم و مبتلا منتقل خواهند شد.
درمان سرطان حیوانات خانگی چگونه است؟
درمان سرطان حیوان خانگی بستگی به نوع سرطان و شدت آن خواهد داشت. در کل، ترکیبی از چند روش درمانی نظیر جراحی، شیمی درمانی حیوانات خانگی و پرتو درمانی، به عنوان موفقترین روشهای درمان شناخته شدهاند.
هر چند که برخی از این سرطانها قابل کنترل و درمان هستند. یعنی میتوان با رعایت کردن نکاتی در خصوص آن، روند رشد و تکثیر آنها را کند کرد.
در موارد خاص نیز میتوان از اتانازی (مرگ از روی ترحم و جلوگیری از درد) را مد نظر قرار داد.