سلامت دندان حیوان خانگی یک امتیاز به شمار می‌آید و موضوعی است که بر سلامت کل بدن او تاثیر گذار می‌باشد.
اگر از سلامت دندان حیوان خانگی خود مطمئن باشید، یعنی از خوب غذا خوردن و از چیزی رنج نبردن او مطمئن هستید؛
پس در این شرایط حیوان خانگی دلبندتان به خوش اخلاق ترین و سرحال ترین دوست شما بدل خواهد شد.
بدیهی است که همه دارندگان حیوانات خانگی، عاشق حیوان خانگی خود هستند و به سلامتی آنها اهمیت می‌دهند اما گاهی این نکته را فراموش می‌کنند که لازمه حفظ سلامت بدن آنها، سلامت دندان حیوان خانگی و باخبر بودن از میزان اهمیت بهداشت دهان و دندان پت است.
متاسفانه عده کمی به سلامت و بهداشت دهان و دندان پت خود اهمیت می‌دهند اما توجه به این موضوع در نگهداری از حیوانات، یک امر ضروری محسوب شده و موجب می‌شود از مهم ترین بیماری های حیوانات خانگی پیشگیری گردد.
تعریف کلی بیماری دندانی
باقی ماندن غذا و باکتری ها بر روی لثه و دندان ها وعدم پاکسازی آنها موجب می‌شود پس از سه الی پنج روز از زمان تشکیل، با مواد معدنی موجود در بزاق دهان حیوان ترکیب و سخت شده و لایه های زرد و کدری به نام پلاک های دندانی را ایجاد کنند که این عارضه را بیماری دندانی می‌گویند؛
بی توجهی به آنها باعث می‌شود این مشکل، به تدریج کل دندان های حیوان را بگیرد و باعث بروز التهابات لثه ای و بیماری های حاد دندانی گردد.
جالب است بدانید طبق آمار بدست آمده از هر پنج حیوان خانگی، چهار تن از آنها به برخی از مشکلات دندانی دچار می‌شوند؛
بنابراین پتیا با این مقاله قصد دارد به آن دسته از افرادی که از صاحبین حیوانات خانگی هستند و کمتر به سلامت دندان حیوان خانگی خود اهمیت می‌دهند، یادآوری کند که توجه به بهداشت دهان و دندان پت از نکات مهم و تاثیر گذار در کیفیت سلامت بدن و افزایش طول عمر اوست.
برای مراقبت بیشتر از دندان های حیوان خانگی بهتر است ابتدا با مواد غذایی مضر برای دندان های آنها آشنا شوید.
موادغذایی مضر برای دندان های حیوانات خانگی
مواد قندی، کربوهیدرات و پروتئینی مختلفی برای تغذیه حیوانات خانگی استفاده می‌شود که هر کدام از این مواد غذایی اگر در میان دندان های آنها گیر کنند و مدت زیادی در این محیط گرم و مرطوب دهان باقی بمانند، می‌توانند محل مناسب برای تجمع، رشد و تکثیر انواع میکروارگانیسم ها باشند؛
از سوی دیگر ترشحات و مواد دفعی آنها باعث فساد و خرابی دندان ها و عفونت ها و التهاب بافت های نرم دهان و لثه ها خواهند شد.
در این شرایط به منظور درمان بیماری های دهان و دندان حیوانتان، ممکن است دامپزشک برای او رژیم غذایی ویژه ای توصیه کند که این رژیم غذایی شامل پلت های خشک درمانی است.
این نوع از پلت ها بزرگ، خشن و سمباده ای هستند تا با داشتن این ویژگی ها مانع از تشکیل جرم و پلاک های دندانی شوند و به رفع آنها کمک کنند
سه روش مهم در حفظ سلامت دندان حیوان خانگی
چکاپ های دندانپزشکی و مراجعه منظم به دامپزشک
دهان و دندان های حیوان خانگی شما باید توسط دامپزشک هر شش ماه یک بار به طور دقیق و منظم معاینه گردد.
دامپزشک می‌تواند با معاینه منظم و دقیق، صاحب حیوان را از مشکلات دهان و دندان مثل پلاک ها و جرم های دندانی تشکیل شده و یا در حال تشکیل، بیماری های لثه، دندان های شکسته و یا آبسه کرده، مطلع سازد و جهت درمان اقدامات لازم را به عمل آورد.
بنابراین بررسی جرم ها و پلاک های دندانی و چک کردن وجود یا عدم وجود بیماری های مرتبط با دهان و دندان پت توسط دامپزشک، از اولین روشی مهمی است که می‌توان در باب این موضوع، بدان اشاره کرد.
استفاده از مواد و اسباب بازی های جویدنی مخصوص حیوانات خانگی
این نوع محصولات به گونه ای طراحی شده اند که دندان حیوان خانگی را تمیز نگه می‌دارند، حاوی ترکیباتی هستند که با تشکیل جرم و پلاک های دندان مبارزه می‌کنند و باعث کنترل میزان پلاک و رسوب دندانی در آنها می‌شوند که استفاده از آنها روش مفید دیگری در حفظ سلامت دندان حیوان خانگی است.
مسواک زدن دندان های حیوانات خانگی
هر روز مسواک زدن با قاعده و منظم دندان های حیوانات خانگی با مسواک و خمیردندان مخصوص آنها، روش دیگری در رعایت بهداشت دهان و دندان پت است و به جهت پیشگیری از شایع ترین بیماری‌های مرتبط با دهان و دندان آنها، حائز اهمیت می‌باشد.
اگر خمیر دندان مخصوص حیوان خانگی را در اختیار ندارید، برای این منظور می‌توانید از جوش شیرین حل شده در آب استفاده و پس از مسواک زدن، اضافه ی آن را با یک تکه پارچه زبری مانند پارچه تنظیف یا گاز استریل از روی دندان های او پاک کنید.
علل مسواک زدن حیوانات خانگی
- جلوگیری از رسوب یا جرم های دندانی
- جلوگیری از التهاب و خون ریزی لثه
- جلوگیری از ایجاد پلاک های دندانی (حفره در دهان و دندان)
- جلوگیری از مشکلات حادتری مانند بروز بیماری های پریودنتال و ژینژیویت
- از بین بردن هر نوع توده غیر عادی در دهان حیوانات
نکته
آموزش مسواک زدن در سگ ها و گربه ها از نکاتی است که باید بدان توجه داشت؛
زیرا یادگیری روش صحیح آن با سلامت دندان حیوان خانگی شما رابطه مستقیم دارد.
مسواک مخصوص حیوانات خانگی چون سگ ها و گربه ها از تجهیزات مرتبط با حیوانات خانگی به شمار می‌آید که انواع آن را می‌توانید از انواع فروشگاه اینترنتی لوازم حیوانات خانگی تهیه کنید.
در صورتی که مسواک زدن برای حیوانتان را سخت می‌بینید
در شرایطی که مسواک زدن را برای حیوان خانگیتان سخت می‌بینید، محلول های دارویی می‌توانند به کمک شما بیاییند؛
بدین صورت که اندکی از محلول را به آب آشامیدنی او اضافه کنید و یا در دهان حیوان اسپری کنید تا با این کار مانع از نشستن پلاک ها و باکتری بر روی سطح دندان ها و لثه های وی شوید و به سلامت دندان حیوان خانگی خود کمک کنید.
قابل توجه دارندگان سگ های خانگی کوچک
در میان انواع نژاد سگ خانگی، هر چه نژاد سگ كوچكتر باشد، بيماری های دهان و دندان در آنها شايع تر است؛
بنابراين می‌توان گفت مسواک کردن و جرم گیری دندان ها در این نژادها دارای اهميت بيشتری می‌باشد.
در مقابل سگ های جثه بزرگ تر به سبب اینکه از غذاهای سفت تری تغذیه می‌کنند و گاهی از استخوان نیز در غذای آن ها استفاده می‌شود، معمولا نیاز کمتری به جرم گیری دارند.
علت اهمیت و مراحل جرم گیری دندان های حیوانات خانگی توسط دامپزشک
این نکته را نیز در نظر داشته باشید که مسواک زدن باعث از بین بردن پلاک‌ها می‌شود اما روی جرم ها اثری ندارد؛
بنابراین اگر دندان حیوان خانگی شما دارای جرم یا رسوب می‌باشد، نیاز است که دامپزشک آنها را از بین ببرد و دندان‌های او را جرم گیری کند.
- بی‌هوش کردن حیوان خانگی
- انجام رادیوگرافی جهت بررسی سلامت تمام دندان ها
- شست و شو دادن دهان به وسیله جریان تندی از محلول ها جهت از بین بردن باکتری ها
- پاکسازی دندان ها توسط ابزاری به نام اسکالر
- بررسی آن مناطقی که جرم باقی مانده است و پاکسازی آن به وسیله محلول مخصوصی به نام محلول افشا کننده
- جرم گیری دندان‌ها به جهت از بین بردن خراش‌ها
- بازرسی نهایی دندان ها و لثه اطراف آنها
- شست و شوی مجدد دهان و دندان ها به وسیله محلول ضد باکتریایی
نکته
به سبب وجود سلامت دندان حیوان خانگی خود، بسته به نوع نژاد حیوان خانگی، فرم فک، حالت قرار گرفتن دندان ها و نوع تغذیه او معمولا هر سه ماه تا یک سال یک بار نیاز به جرم گیری وجود دارد.
علائم بیماری دهان و دندان حیوانات خانگی
- ایجاد رسوب و یا جرم دندانی
- ایجاد پلاک دندانی (حفره در دندان)
- قرمزی و التهاب لثه ها
- سوزش، عفونت و خونریزی در لثه ها
- بد بو شدن دهان
- ترشح بیش از حد بزاق دهان
- کشیدن پنجه روی صورت
- ایجاد مشکل در جویدن غذا
- ایجاد مشکلات گوارشی
- تغییر در عادات غذایی سگ و دیگر حیوانات خانگی
- کاهش اشتها و وزن در آنها
در شرایطی که با این علائم مواجه شدید، بهترین کار چیست؟
در شرایطی که با این علائم مواجه شدید بهترین کار این است که به دامپزشک مراجعه کنید تا جرم ها توسط او به وسیله ابزار خاصی که اسکالر ( Ultrasonic Scaler ) نام دارد، برداشته شوند.
اگر در این وظیفه سهل انگاری کنید و به بهداشت دهان و دندان پت خود توجه نکنید؛
جرم ها در زیر لثه ها تجمع می‌یابند، باعث ایجاد فاصله بین لثه و دندان ها می‌شوند، به رشد باکتری ها در این محل کمک می‌کنند و نهایتاً منجر به بروز بیماری پریودنتال می‌گردند؛
این عارضه بسیار دردناک بوده و علاوه بر اینکه سلامت دندان حیوان خانگی شما را به خطر می‌اندازد، عدم تشخیص و درمان به موقع آن، می‌تواند به قلب (بیماری اندوکاردیت)، گرفتگی در رگ ها، کبد، شش و کلیه های او نیز صدمه جدی وارد کند و از عمر حیوان بکاهد.
بیماری پریودنتال در گربه ها
گربه ها بیشتر به بیماری پریودنتال مبتلا می‌شوند و بهتر است برای جلوگیری از آن همواره دندان های گربه خانگی خود را مسواک بزنید و بهداشت دهان و دندان پت خود را در الویت قرار دهید.