خرگوش‌ها از آن دسته حیواناتی هستند که گوارش حساس و پیچیده‌ای دارند؛ استرس ناشی از تغییر رژیم غذایی و یا شیوه زندگی آنها گوارش‌شان را دچار مشکل خواهد کرد و هضم غذا در آنها مختل می‌شود؛ به محض مشاهد مصرف غذای کمتر از معمول خرگوش خانگیتان و یا بی‌حالی‌اش، به سرعت برای تشخیص و درمان آن اقدام کنید.
برای کمک به تشخیص هرچه سریعتر و به موقع علائم و درمان یبوست در خرگوش‌ها در این مقاله از فروشگاه اینترنتی حیوانات خانگی پتیا سعی بر این شده تا اطلاعات لازم را در اختیارتان قرار دهیم.
یبوست یکی از شایع‌ترین مشکلات در سلامت خرگوش‌ها بشمار می‌رود. این حیوانات بطور مداوم غذا مصرف می‌کنند و معده آنها همیشه از مواد غذایی پر است؛ پس زمانی که اشکالی در هضم مواد رخ دهد، مشکلات بسیاری را برای حیوان ایجاد می‌کند که حتی در موارد حادتر، مرگ را نیز بدنبال دارد.
دلایلی که باعث یبوست خرگوش می‌شود:
- تغذیه نامناسب و یا تغییر رژیم غذایی حیوان
- موقعیت‌های استرس زا و شرایطی که حیوان دچار اختلال عاطفی و روحی شود.
- وارد شدن جسمی خارجی به روده خرگوش، مانند پشم خود حیوان
- عدم انطباق دمای غذا و یا نوشیدنی با دمای بدن حیوان
- کمبود آب و فیبر در تغذیه خرگوش
- تجمع گاز در روده از دیگر مواردی است که این مشکل را ایجاد می‌کند.
- عفونت‌های دهان و دندان
انواع دفع مدفوع خرگوش
خرگوش‌ها بطور معمول روزانه بین 200 تا 300 فضله دفع می‌کنند که در صورت سلامت گوارش، اندازه‌ی فضله‌ها مانند یکدیگر و به اندازه یک نخود می‌باشد. فضله ها منسجم بوده و اگر فشار داده شوند، شبیه خاک اره می‌باشند؛ این مدفوع سالم است که نشان می‌دهد خرگوش گوارش بدون مشکلی دارد.
فضله خوشه‌ای که بنام سکوتروپ‌ها شناخته می‌شوند، مانند خوشه انگورند که معمولا خرگوش‌ها از آن تغذیه می‌کنند تا از مصرف مقدار کافی پروتئین و ویتامین‌های گروه B مطمئن شوند. زمانی که این دفع را مشاهده می‌کنید، باید بدانید که حیوان استرس دارد و یا قند زیادی را مصرف کرده است.
نوع سوم از فضولات خرگوش به گونه‌ای است که به موهای ریخته شده از بدن خرگوش وصل شده که این نیز نشان از گوارش بد خرگوش نیست؛ بلکه نشاندهنده این است که موها و الیاف خورده شده توسط خرگوش، به درستی دفع شده‌اند.
در شکل دیگری از دفع مدفوع خرگوش، اگر شاهد فضله های دوتایی به هم چسبییده بودید، به این دلیل است که به هر دلیلی روده حیوان کند کار کرده و باعث شده دو فضله در روند شکل گیری با یکدیگر برخورد کنند؛ این اتفاق به دلیل استرس و یا سن بالای خرگوش اتفاق می‌افتد.
زمانی که خرگوش بیش از دو یا سه فضله دوتایی دفع می‌کند، برای سهولت و سرعت در دفع به دامپزشک مراجعه کنید. فضولات بزرگ و تخم مرغی شکل، معمولا از انبساط روده شکل می‌گیرند و یا گاهی بدلیل ژنتیک رخ می‌دهند؛ این نوع فضله‌ها امکان دارد در اثر شوک عصبی، ضربه و یا جراحت ایجاد شده باشند.
فضله های کوچک معمولا به دلیل استرس و یک صدای ناگهانی دفع می‌شوند که بعد از گذشت چند ساعت، گوارش به حالت اول برمی‌گردد؛ زمانیکه دفع به شکل فضله‌های کوچک و به مدت طولانی است، شاید به دلیل درد‌های مزمن، انسداد جزئی و یا باریک شدن روده باشد که در این موارد، مراجعه به دامپزشک ضروری است.
نشانه‌های یبوست خرگوش و کمک به درمان حیوان
یبوست به معنای سفت شدن فضله در دستگاه گوارش خرگوش است؛ اگر خرگوش شما بیش از 24 ساعت دفع نداشت باید به دامپزشک مراجعه کنید؛ زیرا که اگر خرگوش‌ها دچار انسداد روده شده باشند، بیش از 48 ساعت زنده نخواهند ماند.
از نشانه‌های این اتفاق امتناع حیوان از خوردن غذا است؛ زیرا که دیگر قادر به جای دادن غذای جامد دیگری درون روده خود نیست. از دیگر نشانه‌های یبوست خرگوش تورم بیش از حد معده است؛ زیرا غذا انباشته شده و این تورم با چشم قابل مشاهده است.
یبوست برای خرگوش دردناک است؛ پس زمانی که دیدید حیوان، دندان خود را می‌ساید و نمی‌تواند درد خود را پنهان کند، نشاندهنده این است که خرگوش شما دچار یبوست شده است. زمانی که می‌دانید یبوست خرگوش حاد نیست و موقتی است، می‌توانید به دو روش به حیوان خود کمک کنید:
روش اول؛ دوز کمی از ملین را به حیوان دهید مثلا مقداری روغن زیتون را به حیوان خود بخورانید اما زیاده روی نکنید؛ زیرا خرگوش دچار اسهال می‌شود، یک قاشق چایخوری برای ترغیب به دفع کافی است؛ روش دیگر اینکه به شکل فیزیکی خرگوش خود را تحریک کنید مانند ساختن یک مسیر با مانع و تشویق کردن خرگوش به دویدن که این کار باعث رفع یبوست خرگوش خواهد شد و حتی اگر بلافاصله دفع نداشت باشد، تشنه می‌شود و آب می‌خورد که این باعث نرم شدن روده‌های حیوان و در نهایت دفع مدفوع می‌شود.
بعد از تحرک جسمانی خرگوش یک میان وعده می‌خواهد که یونجه بهترین گزینه برای درمان یبوست است. از دادن غذا‌هایی که نشاسته زیاد دارند به خرگوش خود بپرهیزید؛ زیرا که اگر بیش از حد استفاده شوند، خرگوش به سرعت دچار یبوست می‌شود، مانند سیب زمینی و نان.
در موارد حاد یبوست خرگوش، دامپزشک با تجویز مایعات داخل وریدی یا داخل استخوانی در رفع این مشکل به حیوان کمک می‌کند و در موارد ضعیف‌تر یبوست، مایعات به صورت زیر جلدی و یا بصورت خوراکی برای درمان یبوست خرگوش تجویز می‌شود.
از دیگر درمان‌های موثر تجویز آنتی‌بیوتیک است؛ زیرا در زمان یبوست خرگوش، باکتری‌ها در روده افزایش می‌یابد که این مسئله باعث عفونت در بدن خرگوش خواهد شد. ملین های طبیعی کمک بسیار بزرگی به حیوان خواهند کرد مانند آب آناناس که باعث آبرسانی دستگاه گوارش می‌شود.
تجویز دارو‌های ضد درد و گاز برای درمان گاز معده خرگوش از موارد دیگر درمان یبوست خرگوش است. جراحی به عنوان آخرین گزینه‌ی درمان یبوست خرگوش است که پزشک تشخیص می‌دهد؛ زیرا معمولا جراحی دستگاه گوارش خرگوش، موفقیت چندانی نخواهد داشت.
سخن آخر
برای سلامتی حیوان خانگی خود، یک رژیم غذایی خرگوش مناسب که حاوی فیبر، برگهای سبز و تازه، کلم‌ها که بسیار راحت هضم هستند را در نظر بگیرید. از ایجاد استرس برای حیوان خود جلوگیری کنید. هر گونه صدای ناگهانی، دست زدن بیش از حد به حیوان، تنهایی برای مدت زمان طولانی و خانه نامناسب باعث یبوست خرگوش شما خواهد شد.
سوالات متداول
1. چگونه به خرگوشی که آب خوردن را متوقف کرده می‌توان کمک کرد؟
یک سرنگ تهیه کنید و از کنار دهان خرگوش به حیوان آب دهید تا دچار یبوست نشود.
2. میزان آب مصرفی خرگوش چقدر است؟
مصرف آب برای خرگوش در روز بین 50 تا 100 میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن حیوان است.
3. چرا بعد از تغییر ناگهانی رژیم غذایی خرگوش از خوردن غذا امتناع می‌کند؟
امتناع حیوان از غذا گاهی بدلیل این است که به غذای جدید اعتماد ندارد.