با توجه به اینکه روزانه تعداد خانوارهایی که از حیوانات نزد خود نگهداری می‌کنند، افزایش می‌یابد، باید این نکته را در نظر داشته باشید که سلامت حیوان خانگی، از مهمترین مسائلی است که باید به آن توجه شود و اصول نگهداری از حیوانات خانگی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
دیابت در حیوانات خانگی از جمله بیماری‌های شایع است و جز بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان می‌باشد که در صورتی که به علائم آن توجه نشود و در زمان مناسب تلاش برای درمان بیماری صورت نگیرد، این بیماری می‌تواند جز بیماری‌های خطرساز و حاد برای حیوان باشد و آسیب‌های جدی برای حیوان شما ایجاد کند.
شما می‌توانید با مراجعه به سایت پتیا اطلاعات خود را پیرامون بیماری دیابت در حیوانات خانگی و همچنین، سایر بیماری‌ها بالا ببرید.
در مطلب زیر اطلاعات دقیق‌تری درباره‌ی علائم قند خون بالا در حیوانات، راه‌های پیشگیری و درمان آن در اختیار شما قرار می‌دهیم.
دیابت در حیوانات خانگی
دیابت در اثر افزایش قند خون به وجود می‌آید. بعد از خوردن غذا توسط حیوانات، سیستم گوارشی، مواد غذایی که وارد بدن می‌شود را می‌شکند و آن را به اجزای کوچک‌تر تبدیل می‌کند.
مقدار زیادی از مواد غذایی که حیوانات می‌خورند، به قند تبدیل شده و انرژی مورد نیاز بدن، از طریق آن تامین می‌شود.
ترشح یکی از هورمون‌های بدن انسانها و حیوانات به نام هورمون انسولین که از پانکراس ترشح می‌شود، باعث افزایش جذب گلوکز از خون به بافت‌های چربی، عضلات و تبدیل آن به تری‌گلیسیرید، گلیکوژن و پروتئین شده و از این طریق سبب کاهش میزان قند خون می‌شود.
این هورمون وظیفه دارد که قند موجود در خون را به سلول‌های بدن برساند و همچنین، میزان قند خون را کنترل می‌کند.
دیابت در حیوانات خانگی وقتی به وجود می‌آید که در اثر آسیب به بافت لوزالمعده یا پانکراس، این بافت توانایی خود در ترشح هورمون انسولین را از دست می‌دهد و یا به میزان بسیار کم انسولین ترشح می‌کند.
زمانی که ترشح این هورمون کم شود، میزان سوخت‌و‌ساز مواد قندی کاهش یافته، میزان قند خون (گلوکز) در بدن از حد طبیعی خود بیشتر شده و سبب بیماری دیابت می‌شود.
قند خون بالا در حیوانات می‌تواند کشنده باشد، اما با رعایت مواردی که در کنترل بیماری تاثیرگذار است، می‌توان خطر آن را برای حیوانات به حداقل رساند.
انواع دیابت و تفاوت‌های آنها
نام علمی دیابت شیرین، دیابت ملیتوس (Mellitus) است و این نوع دیابت دو نوع است:
دیابت نوع یک: در این نوع از دیابت بدن به دلیل واکنش‌های خودایمنی اصلا قادر به تولید هورمن انسولین نمی‌باشد و میزان آن در خون کاهش می‌یابد و اگر حیوانات به این نوع از دیابت دچار شوند، برای نتظیم قند خون بالا در حیوانات، به انسولین درمانی نیازمندند.
دیابت نوع یک را در اغلب موارد می‌توان طی چند روز یا چند هفته نشخیص داد؛ زیرا علائم آن زودتر بروز می‌کند و شدیدتر است.
دیابت نوع دو: در این نوع از دیابت با وجود مقدار زیاد انسولین در خون، سلول‌های بدن توانایی پاسخ‌گویی به انسولین را ندارند و بدن نمی‌تواند قند موجود در خون را به سلولها برساند.
در نتیجه، سلولها از دریافت گلوکزمحروم می‌مانند؛ بنابراین، میزان گلوکز موجود در خون افزایش می‌یابد. این نوع از دیابت به آهستگی ایجاد می‌شود و علائم کمتری در بدن ایجاد می‌کند.
نقطه‌ی مشترک دیابت یک و دو در این مورد است که در هر دو بیماری مقدار گلوکز (ساده ترین شکل قند که سلولها از آن تغذیه می‌شوند) بالا می‌رود و به دلیل میزان قند خون بالا در حیوانات، مشکلات جدی ایجادشده و آسیب‌های جدی به اندام‌های مختلف بدن از جمله کلیه‌ها، اعصاب و عروق خونی و چشم وارد می‌شود.
چه عواملی سبب ایجاد دیابت در حیوانات خانگی می‌شود؟
- عدم تنظیم رژیم غذایی مناسب در حیوانات خانگی
- چاقی بیش از اندازه و عدم فعالیت و کم‌تحرکی حیوان
- عدم چک‌آپ منظم قندخون سگ و گربه یا سایر حیوانات خانگی توسط دستگاه‌های پرتابل مخصوص
- اختلالات هورمونی و عوامل ژنتیکی
- اختلالات موجود در پانکراس و لوزالمعده حیوان
- اختلالات سیستم ایمنی
- عدم عقیم‌سازی حیوان
- افزایش سن
- پرکاری غدد فوق کلیه در حیوان خانگی
- نژاد حیوانات خانگی
علائم بیماری دیابت در حیوانات خانگی
مطالعات نشان می‌دهد، همان‌طور که میزان ابتلا به دیابت در انسانها رو به افزایش است، در حیوانات نیز آمار مبتلایان به این بیماری، روند افزایشی دارد.
به همین دلیل، با افزایش اطلاعات خود در ارتباط با بیماری دیابت و علائم وجود قند خون بالا در حیوانات، می‌توانیم به مقابله‌ی زودهنگام با بیماری، کمک کنیم.
تشنگی زیاد حیوان
نوشیدن بیش از حد معمول آب و تشنگی غیرعادی حیوان می‌تواند یکی از نشانه‌های بیماری دیابت باشد؛
زیرا دیابت در حیوانات خانگی سبب می‌شود حیوانات روزانه حجم زیادی ادرار دفع کنند، به همین دلیل، برای جبران آن مقدار زیادی آب می‌نوشند.
تکرر ادرار پت
اگر مشاهده می‌کنید که حیوان شما نسبت به روزهای گذشته، تعداد دفعات بیشتری ادرار می‌کند، یا حجم ادرار در مقایسه با قبل بیشترشده و یا در خانه به صورت نا‌به‌جا و یا بی‌اختیار ادرار می‌کند، این علائم می‌تواند برای شما هشداردهنده باشند؛
زیرا گاهی میزان قند خون بالا در حیوانات، از آستانه‌ی تحمل کلیوی فراتر رفته و وارد ادرار می‌شود و حیوان را دچار تکرر ادرار می‌کند.
افزایش گرسنگی سگ یا گربه
اگر به طور ناگهانی پیش آمد که علی‌رغم مصرف مقدار زیادی غذا، سگ یا گربه‌ی شما گرسنه به نظر می‌‌رسد و یا اگر دیدید با وجود خوردن غذایی بیش از مقدار گذشته، وزن حیوان ثابت مانده، این مورد نیز می‌تواند از علائم افزایش قند خون سگ و گربه در نظر گرفته شود.
کاهش وزن حیوان به طور ناگهانی
دیابت در حیوانات خانگی سبب افزایش متابولیسم می‌شود و به همین منظور، بدن برای رفع گرسنگی و تامین نیازهای خود چربی‌ها و عضلات را تجزیه می‌کند که این‌کار سبب کاهش وزن حیوان می‌شود، اما حیوان اشتهای خوبی دارد.
احساس ضعف و خستگی حیوان خانگی
افزایش قند خون سگ و گربه می‌تواند سبب از بین رفتن عضلات پشت و یا احساس ضعف در پاهای پشتی در گربه، و احساس خواب‌آلودگی، خستگی و کم‌‌شدن میزان فعالیت درسگ شود.
موی کم پشت و وزشده در حیوانات
یکی از نشانه‌های بیماری در حیوانات ریزش و خشکی مو، مخصوصا در قسمت پشت حیوان است. دیابت در حیوانات خانگی نوعی از آن بیماری‌هاست که ممکن است ریزش و وز شدن مو از دلایل آن باشد.
چه راهکارهایی برای پیشگیری از دیابت در حیوانات خانگی وجود دارد؟
چک‌آپ‌های حیوان را به صورت منظم انجام دهید!
ممکن است برخی بیماری‌های دیگر مانند پانکراتیت (التهاب لوزالمعده)، خطر ابتلا به دیابت در حیوانات خانگی و قند خون بالا را افزایش دهد.
به همین دلیل، باید به صورت منظم و در موعد مقرر حتما حیوان را نزد دامپزشک برده و چک‌آپ‌های منظم و آزمایش‌های لازم را برای حیوان انجام دهید.
یا در صورتی که تغییری در رفتار، غذا خوردن یا ادرار حیوان مشاهده کردید، حتما با دامپزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید این نشانه‌ها سلامت حیوان را به خطر نمی‌اندازد.
حیوان ماده را عقیم کنید!
خطر ابتلا به دیابت در سگ ماده نسبت به سگ نر بسیار بیشتر است. بعد از تولد سگ و تکمیل چرخه مورد نظر، ترشح هورمون پروژسترون افزایش پیدا می‌کند و نوسانات ترشح این هورمون، می‌تواند سبب افزایش توسعه‌ی خطر این بیماری شود.
عقیم کردن حیوان ماده با تنظیم ترشح پروژسترون، خطر توسعه‌ی بیماری‌های دیگر را نیز کاهش می‌دهد. در برخی موارد عفونت مجاری ادراری با قند خون بالا در حیوانات ارتباط دارد.
مطلب مرتبط: مراقبت‌های بعد از عمل جراحی عقیم‌سازی گربه و سگ ماده
حیوان خود را پرتحرک و فعال نگه دارید!
فعالیت و تمرینات ورزشی نقش به‌سزایی در پیشگیری از دیابت و تنظیم قند خون دارد. حیواناتی مانند سگ و گربه به تمرینات ورزشی و پیاده‌روی نیاز دارند تا بتوانند مقدار کالری را که روزانه دریافت می‌کنند، بسوزانند و از این طریق میزان قند خون سگ و گربه تنظیم می‌شود.
رعایت رژیم غذایی مناسب و غذاهای باکیفیت
برای نتظیم قند خون سگ و گربه باید برای هر کدام رژیم غذایی متفاوتی در نظر گرفته شود. در گربه ها رژیم غذایی باید دارای کربوهیدرات کم و پروتئین بالا باشد و برای سگ ها باید در رژیم غذایی، چربی کم و فیبر بالا در نظر گرفته شود.
حتما از غذاهای مغذی و با کیفیت برای حیوان استفاده کنید. با مراجعه به فروشگاه اینترنتی لوازم حیوانات خانگی می‌توانید با استفاده از غذاهای متنوع و باکیفیت شرایط ایده‌آلی را برای حیوان خود رقم بزنید.
بیش از نیاز بدن حیوان به او غذا ندهید!
کنترل وزن نقش مهمی در پیشگیری از بیماری دیابت در حیوانات خانگی دارد. علاوه بر دیابت، چاقی و اضافه وزن با طیف وسیعی از بیماری‌ها مرتبط است. به همین دلیل، تغذیه‌ی حیوان از اهمیت بسیار بالایی در سلامت برخوردار است.
مطلب مرتبط: وزن ایده‌آل در سگ‌ها و گربه‌ها
میوه و سبزیجات تازه را در برنامه‌ی غذایی قرار دهید!
میوه‌ها و سبزیجات تازه و پخته‌شده مثل کلم برکلی را حتما در رژیم غذایی حیوان خانگی خود بگنجانید. استفاده از فیبر در برنامه‌ی غذایی، سبب تنظیم قند خون گربه و سگ می‌شود؛
زیرا استفاده از این مواد در میان‌وعده، کالری زیادی وارد بدنشان نمی‌کند و سبب قند خون بالا در حیوانات نمی‌شود. قبل از تنظیم رژیم غذایی حتما باید با دامپزشک مشورت صورت گیرد و زیر نظر ایشان رژیم غذایی مناسب انتخاب شود.
روش‌های تنظیم قند خون در حیوانات خانگی و درمان آن
- تنظیم رژیم غذایی مناسب با حیوان مبتلا به دیابت:
در صورت وجود قند بالا در حیوانات، با مراجعه به دامپزشک و انجام آزمایشات مربوطه، با در نظر گرفتن نوع دیابت، توسط رژیم غذایی متعادل میزان قند خون تنظیم می‌شود.
برای تنظیم قند خون سگ و گربه، رژیم غذایی با فیبر بالا، کربوهیدرات محدود و پروتئین در نظر گرفته می‌شود؛ زیرا وجود فیبر، قند خون را کنترل می‌کند.
البته گربه ها و سگ هایی که وزنشان از حالت نرمال کمتر است، در ابتدا باید یه رژیم پرکالری داشته باشند تا به وزن نرمال برسند.
همچنین، در رژیم غذایی باید از غذاهای مرطوب خودداری کنید؛ زیرا از ماده نگهدارنده حاوی قند استفاده می‌شود.
- ورزش منظم و فعالیت روزانه:
چاقی یکی از عوامل مستعد کننده‌ی دیابت در حیوانات خانگی است. به همین دلیل، در صورت چاقی و داشتن اضافه وزن حیوان، باید روزانه زمانی برای فعالیت و پیاده‌روی حیوان در نظر گرفته شود.
همچنین، ورزش از افت ناگهانی قند خون جلوگیری می‌کند.
- تزریق انسولین:
در دیابت در حیوانات خانگی، در صورت ابتلا حیوان به دیابت نوع یک، برای تنظیم میزان قند خون به تزریق روزانه انسولین در زیر پوست نیاز دارد.
دوز انسولین روزانه، با در نظر گرفتن میزان قند خون و آزمایش ادرار، توسط دامپزشک تعیین می‌شود و ممکن است مقدار آن در طول دوره‌ی درمان، متغیر باشد.
تزریق انسولین با آموزش توسط دامپزشک، می‌تواند توسط صاحب حیوان و در منزل انجام شود.
نکات مهم دیابت در حیوانات خانگی!!!
- احتمال ابتلا به دیابت در سگ های ماده نسبت به سگ های نر دو برابر است. همچنین، در گربه ها، خطر ابتلا به بیماری در گربه های نر بیشتر از گربه های ماده است.
- میزان نرمال قند خون سگ و گربه متفاوت است. در سگ ها میزان نرمال قند خون 120-80 و در گربه ها 135-65 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر است.
- در سگ ها نژادهای کایرن تریر(Cairn Terrier)، فاکس تریر(Fox Terrier)، بیچون فرایز (Bichon Frise )، ساموید (Samoyed)، اشپیتز(Spitz) و پودل مینیاتور(Miniature Poodle) و در گربه ها نژادهای برمه ای (Burmese) بیشتر مستعد ابتلا به دیابت هستند.
- اگر حیوان در اثر افزایش قند خون به بیماری آب مروارید دچار شود، این بیماری با کنترل قند بهبود پیدا نمی‌کند و به عمل جراحی نیاز دارد.
- در بیماری دیابت باید به افت قند خون که سبب گیجی، سستی و حملات تشنجی می‌شود، توجه شود.
- دیابت در سگ ها بیشتر مشابه با دیابت نوع یک انسانی و در گربه ها مشابه با دیابت نوع دو انسانی است.
- استرس ممکن است میزان قند خون را تا دو برابر افزایش دهد.
- دیابت معمولا در سگ های مسن (9-7 سال) و گربه های 11-9 بیشتر ایجاد می‌شود.