گربه ها به سرعت دچار بیماری می‌شوند، بسیاری از این بیماری‌ها از طریق واکسیناسیون منظم قابل پیشگیری است. پس شاید بتوان گفت که واکسیناسیون، یکی از مؤثرترین روش‌های محافظت از گربه‌ها در برابر انواع بیماری‌های عفونی، آنفولانزا و لوسمی است.
در صورتی که قصد نگهداری از گربه را دارید، به منظور اطلاع بیشتر از راهنمای واکسیناسیون گربه ها در ادامه با پتیا همراه باشید.
انواع بیماری های شایع در گربه ها
به منظور اهمیت واکسیناسیون گربه ها جهت پیشگیری از بیماری‌های عفونی، در ادامه به صورت مختصر در مورد انواع بیماری‌های عفونی شایعی که بدن گربه‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند، توضیح داده شده است.
· آنفولانزای گربه
این بیماری شایع توسط دو ویروس مختلف Feline Herpesvirus و Feline Calicivirus ایجاد میشود. علائم آنفلوانزای گربه شامل تب، آبریزش بینی و چشم، عطسه و کم اشتهایی است.
در صورتی که سن گربه کم یا خیلی زیادی باشد، امکان ابتلا به ذات الریه نیز وجود خواهد داشت که در بعضی موارد کشنده است.
گربه‌های مبتلا به آنفولانزا ممکن است دچار مشکلات دیگری همچون زخم دهان و زبان شوند، به طوری که خوردن برای آنها سخت و دردناک خواهد شد.
ویروس هرپس در گربه (Herpes virus)
متداول ترین روش ابتلا به ویروس هرپس از طریق تماس با ترشحات چشم، دهان یا بینی گربه آلوده به این بیماری است.
این بیماری معمولاً با علائمی همچون ترشح و تورم چشم و بینی، عطسه و کاهش اشتها همراه است. اکثراً گربه‌هایی که واکسیناسیون نشده باشند، دچار این بیماری خواهند شد.
ویروس کلسی گربه (Feline Calicivirus)
ویروس کلسی از طریق تماس مستقیم با بزاق، ترشحات بینی و چشم، محیط آلوده و ظروف و بستر مشترک یک گربه با گربه های مریض قابل انتقال است.
کلسی معمولا با علائمی همچون عطسه، ترشح چشمی و بینی، بی حالی، تب و زخم دهان همراه است.
علائم این بیماری ممکن است از چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشد و در بدن هر گربه شدت آن متفاوت باشد.
در بچه گربه های کم سن نیز این ویروس ممکن است باعث ذات الریه شود.
· ویروس لوسمی گربه (Feline Leukemia Virus) یا Felv
ویروس لوسمی یکی دیگر از عوامل مرگ و میر در گربه های خانگی است. این ویروس از خانواده رتروویروس و هم خانواده ویروس عامل ایدز در گربه هاست. تقریباً یک سوم از گربه هایی که در معرض این ویروس قرار می‌گیرند، در طی 2 تا 4 سال پس از ابتلا، خواهند مرد.
علائم بالینی این نوع از بیماری متفاوت است؛ اما به طور کلی، شامل تب، بی‌حالی، کاهش اشتها و کاهش وزن است.
علائم تنفسی، پوستی و روده‌ای نیز در این نوع از بیماری بسیار رایج است؛ چرا که این ویروس سیستم ایمنی بدن گربه را تضعیف می‌کند و باعث ابتلای گربه به دیگر عفونت‌ها خواهد شد.
گربه‌های مبتلا به این بیماری همچنین، مستعد ابتلا به سرطان نیز خواهند بود.
توجه:
این ویروس خاص گربه هاست و با ویروس ایدز انسانی متفاوت است.
· پریتونیت عفونی گربه‌سانان (Feline infectious peritonitis) یا Fip
پریتونیت یا التهاب صفاقی، سلول های دیواره روده را مورد حمله قرار می‌دهد.
این بیماری به طور معمول به 2 شکل خشک و مرطوب دیده میشود؛ شکل مرطوب معمولا همراه با تب، کاهش وزن، تورم ناحیه شکم و آب آوردگی شکم است.
شکل خشک با علائمی همچون تب، کاهش وزن و بی اشتهایی همراه است. گاهی ممکن است این بیماری با علائمی نظیر عطش، ادرار بیش از حد، استفراغ و کاهش وزن نیز خود را نشان دهد.
توجه داشته باشید که درمان گربه های مبتلا به این بیماری دشوار و اغلب ناموفق است. عفونت گربه‌های باردار می‌تواند منجر به تولد بچه گربه‌هایی با مشکلات مختلف شود.
ویروس ایجادکننده این بیماری برای مدت طولانی می‌تواند زنده بماند و با تجهیزات، کفش و لباس آلوده به گربه منتقل شود؛
بنابراین، حتی گربه‌هایی که در خانه از آنها نگهداری میشود و ارتباط مستقیمی با سایر گربه‌های خیابانی ندارند، نیز به طور بالقوه در معرض خطر هستند. واکسن این بیماری ساخته شده ولی کارایی آن به اثبات نرسیده و جای تردید دارد.
· کلامیدوفیلا (Chlamydia psittaci)
این بیماری باعث التهاب و تورم چشم ها میشود. اگر چه این بیماری کشنده نیست، اما در صورت عدم پیشگیری موثر، امکان کاهش دید چشمی یا حتی نابینایی گربه وجود خواهد داشت.
هر چند که تا کنون هیچگونه واکسنی برای این بیماری تولید نشده، اما از طریق روش های پیشگیری قادر به جلوگیری از آن خواهید بود.
· پنلوکوپنی (Feline Panleukopenia)
پنلوکوپنی یک بیماری ویروسی و مسری است که اغلب كشنده است. این ویروس بر تقسیم سریع سلولهای خونی در بدن، روده ، مغز استخوان و پوست گربه تأثیر می‌گذارد.
در جمعیت گربه های غیر واکسینه شده، پنلوکوپنی یکی از کشنده‌ترین بیماری ها است. ویروس این بیماری بسیار مقاوم است و می تواند سالها در محیط‌های آلوده زنده بماند؛
بنابراین، واکسیناسیون بهترین راه پیشگیری از این بیماری است. پنلوکوپنی معمولا با علائمی همچون اسهال، استفراغ، تب شدید، کاهش وزن، کم خونی، بی میلی به غذا و علائم عصبی همراه است.
تمام بیماری‌های فوق از طریق تماس مستقیم با گربه‌های آلوده قابل انتقال هستند، اما برخی از ویروس‌ها نیز می‌توانند در محیط زنده بمانند؛ این بدان معنی است که گربه شما برای بیمار شدن همیشه نیازی به تماس با گربه‌های دیگر ندارد!
واکسیناسیون گربه ها بهترین راه واقعی برای محافظت از آنها در برابر اکثر بیماری‌های ذکر شده در قسمت بالا است. روش کار واکسن به این صورت است که با تحریک سیستم ایمنی بدن گربه موجب پیشگیری و محافظت در برابر بسیاری از بیماری‌های او خواهد شد.
راهنمای واکسیناسیون گربه ها
همان‌طور که در قسمت قبل توضیح داده شد، به منظور افزایش طول عمر گربه و پیشگیری از انواع بیماری‌های عفونی، باید فرآیند واکسیناسیون گربه ها به صورت مرتب و منظم انجام شود.
در ادامه، به راهنمای واکسیناسیون گربه ها، مراقبت و عوارض بعد از واکسیناسیون گربه به صورت کامل پرداخته شده است.
انواع واکسیناسیون گربه ها و برنامه زمانی واکسن ها
کلیه واکسن‌های لازم و ضروری برای افزایش طول عمر گربه و برنامه منظم استفاده از آنها عبارتند از:
- واکسن‌های سه گانه بر علیه بیماری‌های هرپس، کلسی و پنلوکوپنی
- واکسن هاری
- واکسن لوسمی
- واکسن پریتونیت
لازم به ذکر است واکسن ویروس لوسمی در ایران موجود نیست و برای جلوگیری از ابتلا گربه خود به این بیماری باید از طریق روش‌های پیشگیرانه اقدام نمایید.
راهنمای واکسیناسیون گربه ها به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آنها می‌توان به شرایط پزشکی موجود و شرایط زندگی در محیط داخل و خارج از خانه اشاره کرد. برای انتخاب هر یک از این واکسن ها و برنامه‌ریزی زمانی آن بهتر است با یک دامپزشک مشورت کنید.
با این حال، جهت اطلاع بیشتر از حدود زمانی واکسن‌ها، در ادامه به یک برنامه زمانی روتین از راهنمای واکسیناسیون گربه بزرگسال و بچه گربه اشاره شده است:
واکسیناسیون بچه گربه
6 تا 10 هفتگی: FVRCP (3 گانه)، این واکسن باید دو نوبت با فاصله 3-4 هفته تکرار شود. و پس از آن سالی یک بار یادآوری شود.
بیشتر از 15 هفتگی: واکسن هاری و یادآوری آن سالی یکبار می‌باشد.
واکسیناسیون گربه های بزرگسال
راهنمای واکسیناسیون گربه های بزرگسال که شامل تقویت سیستم ایمنی است، یک سال پس از اتمام دوره واکسیناسیون بچه گربه برنامه‌ریزی میشود.
انجام واکسن‌های ترکیبی FVRCP، لوسمی (FeLV) برای گربه‌هایی که در معرض خطر ابتلا به ویروس لوسمی گربه (گربه‌هایی که در خارج از منزل کنترل نمی‌شوند) قرار دارند و واکسن هاری به‌خصوص برای گربه‌هایی که در خارج از خانه کنترل نمی‌شوند، ضروری است.
لازم به ذکر است راهنمای واکسیناسیون گربه ها، بسته به عوامل زیادی همچون سن، نژاد، وضعیت سلامتی گربه، پتانسیل قرار گرفتن در معرض بیماری و منطقه جغرافیایی که گربه در آن زندگی می‌کند، متفاوت است.
خطرات مرتبط با واکسیناسیون گربه را بشناسیم!
واکسیناسیون گربه ها سیستم ایمنی بدن آنها را تحریک می‌کند تا از بیماری‌های عفونی خاص پیشگیری کند. همانند روند واکسیناسیون انسان، واکسن گربه ها نیز می‌تواند با بروز علائم خفیفی همچون درد در محل تزریق، تب، لرز و واکنش‌های آلرژیک همراه باشد.
علاوه بر این، واکسیناسیون گربه ها می‌تواند موجب خطرات دیگری همچون تومور در محل تزریق و بیماری‌های ایمنی شود؛ بروز چنین مواردی بسیار نادر است و می‌تواند مرتبط با شرایط ژنتیکی و پزشکی پیشین باشد.
به طور کلی، در واکسیناسیون گربه ها هم مانند هر تجویز پزشکی دیگر، احتمال کمی از عوارض جانبی منفی وجود دارد.
با این حال، در بیشتر موارد، خطرات مرتبط با واکسن بسیار کمتر از خطرات ابتلا به بیماری است. از این رو، نسبت به انجام دوره کامل واکسیناسیون گربه های خود حساسیت لازم را به خرج دهید و حتماً قبل از آن، با کمک دامپزشک خود از راهنمای واکسیناسیون گربه به طور کامل مطلع شوید.
چه زمانی برای واکسیناسیون گربه اقدام کنیم؟!
صرف نظر از سن، باید گربه جدیدی که قصد نگهداری از آن را دارید، در اسرع وقت توسط دامپزشک معاینه شود.
تهیه یک برنامه برای مراقبت‌های بهداشتی پیشگیرانه از جمله واکسیناسیون، دفع انگل و کنترل کک اهمیت بسیار زیادی در طول عمر او دارد.
مانند هر پروتکل ایمن‌سازی دیگر، برنامه راهنمای واکسیناسیون گربه ها هم باید در موعد مقرر خود انجام شود.
لازم به ذکر است که در صورت نگهداری از گربه، قادر به کنترل تمامی مشکلات بهداشتی او نخواهید بود، با این حال، با برنامه‌ریزی دقیق برای واکسیناسیون تا حدودی قادر به پیشگیری از اکثر بیماری های گربه می‌باشید.
برای رعایت اصول نگهداری از گربه و تربیت گربه خانگی تنها توجه به اصول بهداشتی همچون معاینه دامپزشک و انجام واکسیناسیون کافی نیست؛ شما باید به موارد دیگری همچون غذا، وسایل بازی و جای نگهداری از آن نیز توجه کنید.
به منظور خرید انواع مکمل، غذا، وسایل بازی و جای استراحت گربه، می‌توانید از فروشگاه اینترنتی حیوانات خانگی کمک بگیرید.
با استفاده از امکانات فروشگاه اینترنتی لوازم حیوانات خانگی دیگر لازم به گذراندن زمان زیادی برای یافتن تمامی احتیاجات مورد نیاز نیست، شما به راحتی و در کوتاه‌ترین زمان (به خصوص در این شرایط اوج ویروس کرونا) قادر به خرید و دریافت تمامی ملزومات مورد نظر تنها با چند کلیک خواهید بود.